Eigen woning minder vanzelfsprekend

Bij jonge stellen tot 35 jaar is de daling van het eigen woningbezit minder sterk. Van hen woonde in 2012 60% in een koopwoning, in 2024 is dit gedaald naar 50%. Volgens het Woononderzoek Nederland (WoOn) krijgen veel starters financiële steun van ouders of andere familie. Zo kreeg bijna 30% van hen een schenking – en bij bijna de helft ging het om bedragen van meer dan 50.000 euro. Ook werd er regelmatig geld geleend binnen de familiekring. 

Het aantal koopstarters neemt toe, mede door de verkoop van huurwoningen. Maar de kansen zijn steeds meer ongelijk verdeeld. Vanwege de (tijdelijke) verkoopgolf van huurwoningen zijn er nu wat meer (jonge) starters die de stap zetten naar een koopwoning. Waar het in eerdere jaren ging om zo’n 20.000 starters per kwartaal, zijn dat er nu meer dan 25.000. Het zijn vooral kleinere, relatief betaalbare woningen in de steden die in de afgelopen twee kwartalen op de markt kwamen en die gretig aftrek vonden onder koopstarters. 

Uit recent onderzoek van Vereniging Eigen Huis blijkt dat het sentiment onder starters die denken over woningaankoop, er niet beter op wordt. De helft denkt er zelfs over de zoektocht naar een zelfstandige woning te staken. Zij blijven bij hun ouders wonen of delen een huurwoning met anderen. Het tekort en de wachtrij voor een woning is in de afgelopen jaren enorm opgelopen. Bovendien gaat ook de verkoop van huurwoningen ten koste van het aanbod voor jonge mensen die vaak op deze huurwoningen zijn aangewezen.   

Het aantal doorstromers in de koopsector stagneert  flink. Diverse rapportages noemen als oorzaak de gestegen rente en de krapte op de woningmarkt. Iets wat minder wordt genoemd is een aanzienlijk aantal 55-plussers dat wel wil verhuizen, maar dit niet doet vanwege 'te weinig aanbod in plaats of buurt' en 'woning voldoet niet aan wensen'. Volgens de Hypotheker slaan daarom veel ouderen aan het klussen in hun huidige woning. Het aantal hypotheekaanvragen in deze categorie is in het eerste kwartaal dan ook ruim verdubbeld ten opzichte van dezelfde periode een jaar geleden.